
Suriye İsrail'e mi Yaklaşıyor? Türkiye'nin Rolü Ne Olacak?
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmet el Şara'nın İsrail'e yönelik ılımlı sinyalleri, Ortadoğu'da dikkatleri üzerine çekti. Bu beklenmedik hamle, bölgesel dengeleri ve özellikle Türkiye ile Suriye arasındaki ilişkileri nasıl etkileyeceği sorusunu gündeme getirdi. İsrail'in önde gelen gazetelerinden Maariv'de yayınlanan bir analiz, Suriye'nin bu stratejik değişiminin ardındaki nedenleri ve olası sonuçlarını detaylı bir şekilde inceliyor.
Suriye'nin İsrail Yakınlaşmasının Nedenleri
Maya Cohen'in Maariv'deki analizine göre, Suriye'nin İsrail ile barış konusundaki sessizliği, aslında çok yönlü bir stratejinin parçası. Bu stratejinin temel amacı, Suriye'nin Türkiye'ye olan bağımlılığını azaltmak, ancak ilişkileri tamamen koparmamak. Cohen, Türkiye'nin Suriye'deki nüfuzunun, Şam'ın ABD-İsrail ittifakına yönelmesini engelleyebilecek kadar güçlü olup olmadığını sorguluyor.
Dayan Merkezi'nden araştırmacı Hay Eytan Cohen Yanoroçak ise, Ahmet el Şara'nın İsrail'e yaklaşmasını, Şam'daki mevcut dengeleri yeniden şekillendirme çabası olarak değerlendiriyor. Yanoroçak'a göre, bu adımın temelinde ideolojik bir yakınlık değil, Suriye'ye hareket alanı ve esneklik kazandırma amacı yatıyor. İsrail ile yakınlaşma ve İbrahim Anlaşmaları, Suriye yönetimine ABD yaptırımlarının kaldırılması ve Körfez ülkeleriyle ilişkilerin geliştirilmesi gibi fırsatlar sunuyor. Bu süreç, Suriye'nin ekonomik ve güvenlik alanlarında daha fazla seçeneğe sahip olmasına yardımcı olabilir.
Yanoroçak, "Ahmet el Şara bu adımı Siyonizme olan bir yakınlıktan dolayı atmıyor, bu ona bir tür hareket alanı ve esneklik sağlıyor," ifadelerini kullanıyor.
Türkiye'nin Suriye'deki Rolü ve Beklentileri
Türkiye'nin Suriye'deki varlığı sadece teorik bir etki değil. Türk istihbaratı, Esad rejiminin düşüşünün ardından Suriye'yi resmî ve açık şekilde ziyaret eden ilk uluslararası aktör olmuştu. Türkler, Suriye'de havaalanları ve ulaşım altyapısına önemli katkılar sağlıyor. Ayrıca, Suriye Bakanlar Kurulu ve üst düzey yönetiminin bir kısmı Türkiye'de eğitim almış kişilerden oluşuyor; bazıları Türkiye vatandaşlığına sahip ve Türkiye ile güçlü bağları bulunuyor.
Yanoroçak, Ortadoğu'daki bölgesel güçlere bakıldığında, ön planda İsrail ve Türkiye'nin görüldüğünü ve Suriye'nin bölgedeki stratejik rekabetin merkezinde yer aldığını belirtiyor.
Türkiye'nin Olası Tepkileri ve Bölgesel Etkiler
Türkiye'nin, Suriye'nin yeni adımlarını yakından takip edeceği ve ilişkilerini korumaya çalışacağına inanılıyor. Türkiye, Suriye'nin kendisine ve bölgedeki ortaklarına yakın kalmasını arzuluyor. Ayrıca, İsrail'in bölgedeki etkisini sınırlı tutma hedefi de öne çıkıyor. Özellikle Gazze Savaşı'nın ardından bu hassasiyet daha belirgin hale geldi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, İsrail'in bölgedeki etkisini sınırlamaya yönelik bir politika izlediği düşünülüyor. Asıl mesele ise Ahmet el Şara'nın bağımsızlık arayışı ile Türkiye ile mevcut ilişkilerini nasıl dengeleyeceği. Ankara'nın elinde çeşitli diplomatik araçlar bulunurken, İbrahim Anlaşmaları'na yaklaşma adımı, yeni Orta Doğu düzeninde önemli bir sınav niteliğinde.
Özetle, Suriye'nin İsrail'e yakınlaşma çabaları, bölgesel dengeleri yeniden şekillendirme potansiyeli taşıyor. Türkiye'nin bu sürece nasıl tepki vereceği ve ilişkilerini nasıl koruyacağı, önümüzdeki dönemde yakından takip edilmesi gereken önemli bir konu olacak. Bu durum, sadece Türkiye-Suriye ilişkilerini değil, aynı zamanda tüm Ortadoğu'nun geleceğini etkileyebilecek stratejik bir dönüm noktası olabilir.