ABD ve Fransa'dan Yeni Suriye Planı: Federal Model mi?
Gündem

ABD ve Fransa'dan Yeni Suriye Planı: Federal Model mi?


11 October 20255 dk okuma11 görüntülenmeSon güncelleme: 11 October 2025

Kürt siyasetçi ve KYB Başkanı Bafıl Talabani'nin Suriye'deki olası bir çözüm için Irak benzeri bir federal model önerisi, bölgede ve uluslararası arenada yankı uyandırdı. Talabani, bu öneriyi yaparken ABD ve Fransa'nın da arabuluculuk rolü üstlendiğini ima etti. Bu durum, Suriye'nin geleceği hakkında yeni tartışmaları beraberinde getirdi.

Federal Model Nedir?

Federal model, birden fazla siyasi birimin (eyalet, bölge vb.) ortak bir anayasa ve hükümet altında birleşerek oluşturduğu bir yönetim biçimidir. Bu modelde, yetkiler merkezi hükümet ile bölgesel yönetimler arasında paylaşılır. Federal sistemler, genellikle farklı etnik, dini veya kültürel grupların bir arada yaşamasını sağlamak amacıyla tercih edilir. Peki, Suriye için federal bir model ne anlama gelebilir?

  • Yerel Yönetimlerin Güçlenmesi: Federal bir sistemde, farklı bölgelerin kendi iç işlerinde daha fazla söz sahibi olması beklenir.
  • Çatışma Riskini Azaltma: Farklı grupların kendi bölgelerinde özerk olması, merkezi hükümetle yaşanan gerilimleri azaltabilir.
  • Dış Güçlerin Etkisi: Federal bir model, dış güçlerin (ABD, Fransa gibi) Suriye'deki farklı gruplar üzerinde daha fazla nüfuz sahibi olmasına yol açabilir.

Güvenlik Uzmanları Ne Diyor?

Haber Global Web Özel'e konuşan güvenlik ve terör uzmanı Coşkun Başbuğ, bu tür girişimlerin sahada nasıl karşılandığını değerlendirdi. Başbuğ, "Bu türden yaklaşımlar, bölgedeki hassas dengeleri daha da karmaşık hale getirebilir. Özellikle terör örgütlerinin varlığı ve farklı dış aktörlerin çıkarları göz önüne alındığında, federal bir modelin uygulanabilirliği ciddi soru işaretleri taşıyor" dedi.

Suriye'deki mevcut durum, farklı etnik ve dini grupların yanı sıra çeşitli terör örgütlerinin ve dış güçlerin varlığıyla oldukça karmaşık bir yapıya sahip. Bu nedenle, herhangi bir çözüm önerisi, tüm bu faktörleri dikkate almak zorunda. Federal bir model, bazıları için umut vaat ederken, bazıları için ise yeni sorunların kaynağı olabilir.

Ortadoğu Araştırmalar Enstitüsü (MERI) yıllık zirvesinde yapılan bu açıklamalar, Suriye'nin geleceği hakkında yeni bir tartışma başlatmış durumda. Özellikle ABD ve Fransa'nın bu süreçte arabuluculuk rolü üstlenmesi, meselenin uluslararası boyutunu daha da belirginleştiriyor. Ancak, federal bir modelin Suriye'deki karmaşık sorunlara çözüm olup olmayacağı, zamanla netlik kazanacak.