6 Şubat Kahramanmaraş depremlerinde yıkılan bir binanın mühendisi ve mimarı, tutuksuz yargılandıkları davada çarpıcı açıklamalarda bulundu. İkili, binanın yıkılmasında imar barışı kapsamında yapılan kaçak fazlalıkların etkili olduğunu itiraf etti. Bu itiraf, depremde yaşanan yıkımın nedenleri üzerine yeni bir tartışma başlatacak gibi görünüyor.
İmar Barışı ve Deprem İlişkisi
Türkiye'de geçmiş yıllarda uygulanan imar barışları, kaçak yapıların yasal hale getirilmesini amaçlıyordu. Ancak uzmanlar, bu tür uygulamaların yapı stokunun kalitesini düşürdüğünü ve deprem riskini artırdığını belirtiyor. İmar barışıyla birlikte binalara ek kat çıkılması, kolonların kesilmesi gibi uygulamalar, yapıların taşıma kapasitesini ciddi şekilde zayıflatabiliyor. Bu durum, özellikle deprem bölgelerinde büyük bir risk oluşturuyor.
İtiraf eden mühendis ve mimar, binadaki kaçak fazlalıkların imar barışı ile yasal hale geldiğini ve bu durumun binanın dengesini bozduğunu ifade etti. Bu açıklama, imar barışının deprem güvenliği üzerindeki etkilerini bir kez daha gündeme getirdi. Uzmanlar, imar barışı uygulamalarının yapı denetim mekanizmalarını zayıflattığını ve bu durumun da depremde yaşanan yıkımların önemli bir nedeni olduğunu vurguluyor.
Uzmanlar Ne Diyor?
Konuyla ilgili görüşlerini aldığımız inşaat mühendisi Prof. Dr. Ayşe Demir, "İmar barışı, kısa vadede bazı sorunları çözüyor gibi görünse de uzun vadede büyük riskler taşıyor. Kaçak yapıların yasal hale gelmesi, yapı denetiminin önemini azaltıyor ve depremde can kayıplarının artmasına neden olabiliyor," dedi.
Mimar Ali Kaya ise, "İmar barışı uygulamaları, şehir planlaması ilkelerine aykırı. Plansız ve programsız bir şekilde yapılan eklemeler, binaların estetiğini bozmanın yanı sıra güvenliğini de tehlikeye atıyor," şeklinde konuştu.
Deprem Sonrası Yapılması Gerekenler
Depremde yaşanan yıkımların ardından, yapı denetim sisteminin güçlendirilmesi ve imar planlarının daha titizlikle uygulanması büyük önem taşıyor. Ayrıca, mevcut yapı stokunun depreme dayanıklılığının belirlenmesi ve güçlendirme çalışmalarının yapılması gerekiyor. İşte yapılması gerekenler:
- Yapı denetim sistemini güçlendirmek.
- İmar planlarını titizlikle uygulamak.
- Mevcut yapı stokunun depreme dayanıklılığını belirlemek.
- Güçlendirme çalışmalarını yapmak.
- Halkı deprem konusunda bilinçlendirmek.
6 Şubat depremlerinde yıkılan binanın mühendisi ve mimarının itirafları, imar barışının deprem güvenliği üzerindeki olumsuz etkilerini bir kez daha gözler önüne serdi. Bu durum, yapı denetim sisteminin güçlendirilmesi ve imar planlarının daha titizlikle uygulanması gerektiğini açıkça ortaya koyuyor. Unutulmamalıdır ki, deprem değil, binalar öldürür.