ABD'li teknoloji devi Meta, Çin pazarına girmek için Çin Komünist Partisi (ÇKP) ile iş birliği yaptığı iddialarıyla gündemde. Şirketin eski küresel politika direktörlerinden Sarah Wynn-Williams, Meta'nın Çin'deki sansür ve veri paylaşımı planlarını ortaya çıkaran bir şikayet dilekçesi sundu. Bu iddialar, Meta'nın ifade özgürlüğü ve kullanıcı gizliliği konusundaki vaatleriyle çelişiyor.

Meta'nın Çin Planları ve Sansür İddiaları

Wynn-Williams'ın ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu'na (SEC) sunduğu 78 sayfalık belgelere göre, Meta 2015 yılında Çin yönetiminin talepleri doğrultusunda bir özel sansür sistemi geliştirdi. Bu sistem, ÇKP'nin sosyal medya içeriklerine müdahale ederek muhalif sesleri bastırmasını sağlayacaktı. Ayrıca, ülkede toplumsal huzursuzluk yaşandığında Facebook'un tamamen kapatılması için bir "baş editör" atanması da planlanıyordu.

Eski yönetici, bu planların çoğu çalışandan gizlendiğini ve sadece Çin'deki kullanıcıları değil, dünya genelindeki milyonlarca Facebook kullanıcısını da riske attığını savunuyor. İddialar, Meta'nın kullanıcı verilerini Çinli yetkililerle paylaşmayı planladığını da ortaya koyuyor.

Mark Zuckerberg'in Rolü ve Muhalif Hesap İddiası

Skandalın en çarpıcı iddiası, Meta CEO'su Mark Zuckerberg ile ilgili. İddiaya göre Zuckerberg, Çinli bir üst düzey yetkilinin baskısıyla ABD'de yaşayan bir Çinli muhalifin Facebook hesabını kapattı. Bu karar, Facebook'un Çin'deki yasaklı statüsünü kaldırma çabalarının bir parçası olarak değerlendiriliyor.

Ancak bu durum, Meta'nın ifade özgürlüğü konusundaki taahhütleriyle çelişiyor. Şirketin, kullanıcıların kişisel verilerine erişim izni vermeyi planladığı da belirtiliyor. Bu, özellikle Çin'deki muhalifler ve insan hakları aktivistleri için büyük bir risk oluşturuyor.

Teknoloji Devlerinin Etik İkilemi

Meta'nın Çin hamlesi, teknoloji devlerinin otoriter rejimlerle iş birliği yaparken karşılaştığı etik ikilemi bir kez daha gündeme getirdi. Benzer bir skandal, Google'ın 2018'de Çin için sansürlü bir arama motoru geliştirdiği "Dragonfly" projesiyle yaşanmış ve proje iptal edilmişti.

• Meta'nın hisseleri, iddialar sonrası borsada dalgalanma yaşadı.
• Kullanıcılar ve sivil toplum kuruluşları, Meta'dan şeffaf bir açıklama bekliyor.
• SEC, Wynn-Williams'ın şikayetini incelemeye aldı.

Çin, 1,4 milyardan fazla nüfusuyla teknoloji şirketleri için cazip bir pazar. Ancak hükümetin sert sansür ve veri politikaları, yabancı firmaları zorluyor. Meta'nın bu iddialarla anılması, diğer Amerikan teknoloji devlerinin Çin planlarını da etkileyebilir.

Kullanıcı gizliliği savunucuları, bu durumun dünya genelinde bir domino etkisi yaratabileceği uyarısında bulunuyor. Meta'nın yapacağı açıklama, bu krizin yönünü belirleyecek gibi görünüyor. Teknoloji dünyası, kâr ve etik arasında sıkışan bir devin hamlelerini merakla bekliyor.